W Dębicy, 4 kwietnia br., odbędzie się zakończenie ogólnopolskich obchodów 70 rocznicy powstania Centralnego Okręgu Przemysłowego. Podczas uroczystości wykłady poświęcone twórcom i idei COP oraz jego skutkach na Ziemi Dębickiej wygłoszą pracownicy naukowi Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W Muzeum Regionalnym otwarta zostanie wystawa poświęcona początkom COP w Dębicy.
Uroczystości rozpoczną się o godz. 11 wykładem „Dębica – najciekawszy ośrodek COP” dr hab. Krzysztofa Brońskiego, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Następnie mgr Michał Wiśniewski, pracownik tej samej uczelni wygłosi wykład na temat „Rozwoju przestrzennego Dębicy na tle architektury i urbanistyki innych miast COP w II Rzeczypospolitej”. W koncercie okolicznościowym wystąpi Ewa Cypcarz – Bogucka. Ostatnim punktem obchodów będzie otwarcie w Muzeum Regionalnym wystawy „Początki COP na Ziemi Dębickiej”.
W Dębicy w 1938 roku oddano do użytku Walcownię Metali Kolorowych, obecną Wytwórnię Urządzeń Chłodniczych „PZL – Dębica” S.A., fabrykę keru, dzisiejszy zakład Tikkurila Polska oraz kończono budowę Fabryki Gum Jezdnych, obecnie Firma Oponiarska „Dębica” S. A. Jubileusz 70 – lecia powstania obchodzi w tym roku także szkoła mechaniczna, obecny Zespół Szkół Zawodowych nr 1, która powstała, by kształcić kadrę potrzebną do fabryk Centralnego Okręgu Przemysłowego.
Ogólnopolskie obchody 70 – lecie Centralnego Okręgu Przemysłowego, którym patronuje prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński rozpoczęły się w maju 2007 r. w Sandomierzu. Ich inicjatorem był prezydent Stalowej Woli Andrzej Szlęzak. Jubileusz COP zachęcił samorządowców do połączenia sił i powrotu do idei Eugeniusza Kwiatkowskiego. Z inicjatywy burmistrza Pionek samorządowcy gmin, w których ulokowano zakłady w ramach COP, powołali Stowarzyszenie Miast Centralnego Okręgu Przemysłowego. Obecnie tworzą je samorządy Dębicy, Nowej Dęby, Nowej Sarzyny, Pionek, Stalowej Woli, Poniatowej i Żabna. Celem Stowarzyszenia jest wspieranie i obrona wspólnych interesów gmin, w których Eugeniusz Kwiatkowski ulokował 70 lat temu zakłady przemysłowe. Stowarzyszenie chce pozyskać pieniądze na promocję miast zrzeszonych i przyczynić się do ich ponownego rozwoju. Najwyższą władzą Stowarzyszenia jest Walne Zebranie Członków a organem wykonawczym Zarząd, w którym zasiada burmistrz Dębicy Paweł Wolicki. Siedzibą zrzeszenia są Pionki.
W tym roku przypada także 120 rocznica urodzin Eugeniusza Kwiatkowskiego. Jako wicepremier i minister skarbu, Eugeniusz Kwiatkowski wdrażał projekt Centralnego Okręgu Przemysłowego opracowany przez docenta Władysława Kosieradzkiego z Warszawy. COP, ośrodek przemysłu ciężkiego budowany w latach 1936-1939 w południowo-centralnych dzielnicach Polski, to jedno z największych przedsięwzięć ekonomicznych II Rzeczpospolitej i pierwszy ogólnopaństwowy plan inwestycyjny. Miał przynieść rozwiązanie narastających problemów społecznych: wzrostu ilości ludności bezrolnej na wsiach i bezrobotnej w miastach, zlikwidować historyczne zaniedbania na terenach, które kiedyś były kresami zaborów. Zgodnie z potrzebami obronności kraju, plany zakładały budowę nowych, bądź modernizację już istniejących zakładów przemysłu zbrojeniowego. Inwestycjom tym towarzyszyła rozbudowa infrastruktury komunikacyjnej i energetycznej. COP został zlokalizowany głównie w tzw. trójkącie bezpieczeństwa - na terenach najbardziej oddalonych od granicy z Niemcami i Związkiem Radzieckim, w widłach Wisły i Sanu, od południa osłoniętych pasmem Karpat. Obejmował swoim zasięgiem obszary obecnego województwa świętokrzyskiego, podkarpackiego, lubelskiego, małopolskiego oraz częściowo mazowieckiego (Radom). COP był podzielony na 3 rejony: A – surowcowy kielecki, B – aprowizacyjny lubelski C – przemysłu przetwórczego sandomierski.
