Kpt. Józef Zadzierski ps. Wołyniak jest klasycznym przykładem żołnierza wyklętego. Przypomnijmy tylko, że tym terminem określa się od niedawna żołnierzy podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiających w latach 1944-1963 opór próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR. Ostatni „żołnierz wyklęty” Józef Franczak ps. „Lalek” zginął w obławie w województwie lubelskim prawie dwadzieścia lat po wojnie w październiku 1963 roku. Od 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem żołnierzy zbrojnego podziemia antykomunistycznego: żołnierzy wyklętych.

Pochodzący z bardzo patriotycznej rodziny Józef Zadzierski urodził się w 1923 roku w miejscowości Kostopol na Wołyniu. Był jednym z najodważniejszych żołnierzy polskiego podziemia. Jest do dzisiaj legendą południowej Lubelszczyzny mimo starannego i wieloletniego oczerniania go przez komunistycznych tzw. historyków. Dzięki swojemu bohaterstwu zdołał dwukrotnie uwolnić się z niemieckiej niewoli, uciekł również z transportu NKWD wiozącego go na Sybir. Oddział, którym dowodził liczył w szczytowym okresie ponad 200 żołnierzy. Jednak po kolejnych akcjach UB i KBW spadła w końcu 1946 roku do kilkunastu. Józef Zadzierski został ranny w rękę w potyczce. Wdała się gangrena. Nie mogąc skorzystać z pomocy lekarza i w poczuciu beznadziei swojej sytuacji popełnił samobójstwo. Został anonimowo pochowany na cmentarzu we wsi Szegdy (pow. przeworski). Dopiero pół wieku po jego śmierci grób przestał był anonimowy i pojawił się napis godnie upamiętniający tego bohatera.

Katarzyna Kyc swój wykład ubarwiła filmem o Józefie Zadzierskim przygotowanym przez Instytut Pamięci Narodowej w Rzeszowie. (aj)